Jak zrobić nawadnianie ogrodu? Poradnik

Wielu początkujących ogrodników zastanawia się, jak zrobić nawadnianie ogrodu już po zauważeniu pierwszych symptomów niewystarczającej wilgotności gleby w stosunku do zapotrzebowania roślin. Niestety to duży kłopot w przypadku już zaaranżowanych przestrzeni ogrodowych, a znacznie mniejszy w tych, które nie zostały jeszcze zaadaptowane w docelowy sposób. Na szczęście nie ma sytuacji bez wyjścia. W niniejszym artykule przekonasz się, na czym polega system nawadniania ogrodu i jak go zrobić samodzielnie.

Do czego służy nawodnienie do ogrodu?

Nawadnianie ogrodu to proces niezbędny w naszej szerokości geograficznej – wpływa na wzrost roślin – w tym krzewów, kwiatów, trawy czy warzyw, owoców i drzew, a także na ich zdrowie oraz prawidłowy rozwój. Brak wystarczającej ilości wody, a już w szczególności duża nieregularność w jej podaży w stosunku do zapotrzebowania rośliny, prowadzi do wielu wyniszczających skutków. Część z nich może w rezultacie niekorzystnie wpływać na sam wygląd rośliny, lecz inne mogą przyczynić się do jej obumarcia. Niestety to częsty kłopot nie tylko przy niedoborze wody, lecz także przy jej nadmiarze. Czy to oznacza, że rośliny trzeba nawadniać z aptekarską precyzją? Też nie do końca.

System nawadniania ogrodu to tak naprawdę zbiór rur, przyłączy i zraszaczy podłączonych w jedną, spójną instalację wodną, której celem jest właśnie nawadnianie ogrodu, czyli podniesienie wilgotności gleby w miejscach docelowych. Do całkiem niedawna wiele osób raczej nie decydowała się na automatyczne nawadnianie ogrodu, wyznając wyższość ręcznego nawadniania za pomocą węża ogrodowego z odpowiednią końcówką. To co prawda dobre rozwiązanie w przypadku małometrażowych ogrodów, lecz znacznie gorsze w przypadku tych największych. Duże i obszerne działki powinny być podlewane przez automatyczny system nawadniający, który zapewni prawidłowy wzrost roślin nawet pomimo zmiennej pogody i niekorzystnych warunków atmosferycznych. Nakład czasu pracy w przypadku węża ogrodowego byłby w takiej sytuacji niewspółmiernie duży w relacji do rezultatów.

Jak zrobić nawadnianie ogrodu, aby połączyć wysoką skuteczność z korzystną inwestycją?

Planując budowę systemu nawadniania ogrodu, warto przemyśleć w jak najmniejszych szczegółach jego całą konstrukcję i zastosowane elementy wykonawcze. Niestety niewiele osób ma świadomość tego, jak istotne są z pozoru mało ważne aspekty związane z jego eksploatacją. Zwróć uwagę na:

• Markę – warto postawić na systemy znanych producentów, którzy w branży ogrodniczej są doskonale znani już od dawna i osiągnęli na tym polu mnóstwo sukcesów. Firma powinna specjalizować się w ich produkcji – tylko w ten sposób zmniejszysz koszty nawadniania ogrodu ze względu na minimalne ryzyko awarii poszczególnych sekcji.
• Cenę – użytkowanie systemu nawadniania ogrodu czerpiącego wodę z systemu wodociągowego może być dość kosztowne. Inaczej jest w przypadku, gdy system do podlewania roślin będzie eksploatował wodę opadową – wówczas koszty użytkowania instalacji mogą spaść jedynie do energii elektrycznej.

W razie pytań, zawsze konsultuj się ze specjalistami, którzy z całą pewnością chętnie pomogą w zakupie w wybranym sklepie. Z reguły większość z nich ma do czynienia z nawadnianiem ogrodu na co dzień, dlatego chętnie przedstawią planery systemów nawadniania czy udzielą informacji o tym, jak przeprowadzić położenie instalacji i dlaczego ręczne podlewanie jest mało efektywne.

Zaplanuj nawodnienie w ogrodzie w najmniejszych szczegółach

Zawsze warto realizować wszystkie prace, idąc wedle schematu i planu. Stwórz projekt, bazując na realnych wymiarach swojego ogrodu – nigdy nie przeprowadzaj prac na podstawie ogólnodostępnych i przykładowych planów, gdyż liczy się to, aby woda była w stanie dotrzeć do każdej rośliny na działce wymagającej systematycznego podlewania.

Wystarczy ocenić zasięg poszczególnych zraszaczy, sprawdzić ciśnienie wody, a także zmierzyć cały ogród wzdłuż i wszerz oraz, co bardzo ważne, zapamiętać i zanotować nachylenie terenu. Może ono bowiem w dużym stopniu wpłynąć na zasięg działania zraszacza, jeśli ten znajduje się znacznie niżej.

Do wykonania projektu nawadniania przydatne okażą się z całą pewnością internetowe poradniki i automatyczne planery. Wystarczy uzupełnić w nich wszystkie wymagane dane i podać istotne informacje, aby uzyskać spersonalizowany projekt dostosowany do wybranych roślin oraz wielkości samego ogrodu. Niektórzy sprzedający mają usługę projektowania "w cenie" zakupu systemu nawadniania ogrodu. To dobre rozwiązanie, z którego warto skorzystać i zarazem odpowiedź na to, jak zaplanować nawadnianie ogrodu.

System nawadniania ogrodu – zrób to sam!

Wbrew pozorom do nawodnienia ogrodu nie trzeba zbyt dużej wiedzy i podobnie dużych zasobów finansowych. Wystarczy podstawowa wiedza na temat działania instalacji, nieco wiedzy technicznej dotyczącej ciśnienia zraszaczy i wody, a także dostęp do przyłącza na działce. Całą resztę wiedzy warto oprzeć na poniższych informacjach.

Jak zrobić nawadnianie ogrodu – skompletuj potrzebne produkty

Oczywiście nie obejdzie się bez zakupów poszczególnych urządzeń i akcesoriów, które mają bezpośredni wpływ na efektywność i bezawaryjność pracy całego systemu.

• Wybierz przede wszystkim prawidłowe rury o odpowiednim przekroju w stosunku do zapotrzebowania roślin na wodę, ciśnienia w przyłączu i odległości od przyłącza do poszczególnych podzespołów. Najmniejsze rury mają średnicę fi około 20 mm, a największe – nawet niespełna 40 mm, gdzie optymalnym rozwiązaniem będzie około 25 mm.
• Niezbędne okażą się elementy łączące rury z pozostałymi częściami wykonawczymi, w tym złączki oraz trójniki, a także czasami dodatkowe obejmy i inne artykuły przeznaczone stricte do łączenia rur w cały układ.
• Oczywiście najważniejsze są zraszacze ogrodowe, wśród których największą popularnością cieszą się modele wynurzalne, które zraszają trawnik oraz rośliny dookoła bez naszego udziału w trybie automatycznym lub po wymuszeniu działania w systemach manualnych (wystarczy odkręcić odpowiedni zawór wody). Zraszacze wynurzalne mają tę przewagę, że wynurzają się spod trawnika ponad jego poziom wyłącznie w chwili zapotrzebowania, wykorzystując samą siłę ciśnienia wody. W efekcie nie muszą mieć dostępu do prądu.
• Programator i sterownik to kolejne niezbędne urządzenia, które mogą samodzielnie sterować całą instalacją i znacznie ułatwiać cały proces. Wadą manualnego sterowania jest brak możliwości uruchomienia zraszaczy zdalnie, gdyż wymuszenie ich pracy następuje poprzez odkręcenie zaworu w przyłączu wody na ogród. Systemu automatyczne wyposażone w elektrozawory sterują dopływem wody samodzielnie i bez udziału użytkownika. Mogą uruchamiać instalację na podstawie programatora czasu – wówczas woda zraszacze wynurzalne będą uruchamiać się co pewien czas – lub za pomocą czujników, np. pogodowych lub wilgotności gleby. Wówczas zraszacze będą aktywować się wyłącznie w chwili wykrycia zapotrzebowania na ich działanie.
• Rozdzielacze mogą okazać się bardzo sensowną inwestycją, gdyż można za ich pomocą zmienić charakterystykę pracy systemu w zależności od konkretnego obszaru. Czasami jedną część ogrodu trzeba nawadniać częściej, podczas gdy inną – rzadziej. Dzięki rozdzielaczom nie trzeba tworzyć całej instalacji na nowo, tylko jeden system rozdzielić na kilka w praktyce zupełnie niezależnych od siebie.
• Pompa jest niezbędnym dodatkiem, szczególnie w przypadku rozległych ogrodów, gdzie podanie wody pod odpowiednim ciśnieniem do odległych zraszaczy jest w praktyce niemożliwe. Pompy do użytku w przydomowym ogrodzie zazwyczaj nie przekraczają mocy 5 barów i więcej w przypadku własnej studni lub znacznie mniej, nawet poniżej 3 barów, w przypadku instalacji wodociągowej. Może przydać się także reduktor ciśnienia, który wyrówna ciśnienie wody w całym układzie.

Jak zrobić nawadnianie trawnika – przygotuj właściwe narzędzia

Praca pod powierzchnią gruntu wymaga użycia specjalistycznych narzędzi, gdyż rury będą szły z całą pewnością pod trawnikiem. Zmniejszy to ryzyko ich przypadkowego uszkodzenia, a także zminimalizuje wpływ przewodów na estetykę przydomowego ogrodu. Przyda się zatem łopata, metrówka, coś do cięcia przewodów sterujących oraz rur, a także ewentualnie piła ręczna.

Jak zrobić nawadnianie trawnika – przygotuj ujście wody

Tu napotkamy pierwszy, dość duży problem – wybór prawidłowego sposobu zaopatrywania zraszaczy w wodę ma podstawowy wpływ na efektywność tego procesu oraz, co bardzo ważne, na jego koszt. A ten w przypadku wodociągów może wynosić nawet kilkaset złotych. To duża kwota, przez którą większość osób poszukuje raczej innych, korzystniejszych cenowo rozwiązań.

Dobrze jest korzystać z ogólnodostępnego źródła wody w postaci wody gruntowej, instalując własne ujęcie wody na swojej prywatnej działce. To dobre rozwiązanie, ekologiczne i tanie, gdyż eksploatacja – poza oczywiście kosztem wydrążenia otworu przez specjalistyczną firmę – jest w zasadzie darmowa.

Podobnie jest w przypadku wody opadowej, w tym przypadku jednak musimy mieć świadomość tego, że nie zawsze przygotowany przez nas zbiornik będzie w stanie zaspokoić potrzeby roślin w okresie suszy.

Nawadnianie ogrodu – schemat układania rur i montaż zraszaczy

W pierwszej kolejności należy prawidłowo rozplanować miejsce lokalizacji rur oraz dopasować ich miejsce do powierzchni ogrodu oraz aktualnej aranżacji. To bardzo istotne zagadnienie, które ma bezpośredni wpływ na dalszą eksploatację całego systemu.

Należy rury ukryć pod powierzchnią gruntu, dlatego trzeba wykopać rowki i zasypać ich dno żwirem bądź piaskiem – będą pełnić funkcję prowizorycznego, lecz efektywnego drenażu. Do tak przygotowanych wgłębień należy włożyć rury, po czym złączyć je ze sobą odpowiednimi akcesoriami – do przedłużenia niezbędna będzie standardowa obejma, a do rozgałęzienia jednej rury na dwie – trójnik. Pamiętaj o uszczelkach oraz zaciskach!

Na tym etapie, czyli po połączeniu i zaślepieniu wszystkich rur, należy koniecznie przeprowadzić test i przelać przez wstępnie zaprojektowaną instalację nieco wody. Na tyle, aby móc ocenić szczelność wszystkich połączeń oraz ich zgodność z założeniami.

W kolejnym kroku podłącz zraszacze. To bardzo istotny etap, który ma decydujący wpływ na dalsze użytkowanie systemu nawadniania ogrodu, w tym jego estetykę i samą wydajność całego procesu. Przede wszystkim sięgnij po model mocowany bezpośrednio do rury, będzie wówczas łatwy w montażu i w ewentualnej naprawie, po czym dokładnie go wypionuj i wypoziomuj. Zraszacze wynurzalne, zarówno rotacyjne, jak i stałe, muszą w pozycji spoczynkowej zostać zlicowane z powierzchnią ogrodu, z kolei podczas pracy powinny znajdować się w stabilnej, pionowej pozycji.

Ostatni etap to montaż elektrozaworu oraz sterownika, który będzie samodzielnie sterował całym systemem w zależności od czasu lub odczytów z czujników zewnętrznych, w tym tych glebowych.

Jak zrobić nawadnianie ogrodu? Schemat powyżej z całą pewnością okaże się pomocny, jak nic innego istotne jest jednak przeczytanie instrukcji poszczególnych elementów składowych. Każdy, zależnie od producenta, może się czymś różnić. Mogą mieć różne przyłącza, nieprawidłowe długości, zły kształt czy wreszcie niepasujące parametry techniczne, przez co ich złożenie w jeden, spójny system, jest zadaniem w zasadzie niemożliwym. Warto zatem, zastanawiając się nad tym, jak wykonać nawadnianie ogrodu, skonsultować swoje wybory ze sprzedawcą i ewentualnie skontrolować kompatybilność przyłączy jeszcze w sklepie.

Nawadnianie kropelkowe – co to jest?

Czasami warto uzupełnić standardowe zraszacze linią kroplującą. To element, który odpowiada za stałe nawadnianie ogrodu za pomocą kropelek bezpośrednio do konkretnej, szczególnie wymagającej rośliny. Krople spadające z rury bezpośrednio na korzeń cechują się dobrą penetracją i stałym zasileniem rośliny w wodę, a przy tym także nie obciążają górnych części roślin, np. kwiatu. Cały system można ułożyć już w trakcie eksploatacji ogrodu, gdyż rzadko montuje się go podpowierzchniowo i składa się z kilku elementów, takich jak elementy wykonawcze – igłowe emitery, całe i kompletne linie kroplujące, a takze taśmy i węże kroplujące. Istotna będzie także pompa, która powinna zapewnić odpowiednie ciśnienie wody w układzie, a także zawory.

Jaka jest cena nawadniania ogrodu?

To niestety pytanie, na które nie da się udzielić jednoznacznej, wiążącej odpowiedzi, gdyż wszystko zależy wyłącznie od rodzaju instalacji, jej stopnia skomplikowania oraz ceny podstawowych elementów. Na niższą kwotę może liczyć właściciel niewielkiego ogródka, który będzie system nawadniania ogrodu wykorzystywał okazjonalnie i samodzielnie (bez użycia programatora). Na znacznie wyższą musisz się przygotować w sytuacji, gdy będzie trzeba przeprowadzić kilkaset metrów rur pod powierzchnią już zaaranżowanego ogrodu, podłączyć programator wraz z wszelkimi czujnikami temperatury, otoczenia i wilgotności gleby.

Cena w przypadku niewielkich instalacji powinna zamknąć się w kwocie 2000,00 zł, podczas gdy koszt tych większych, wraz z zatrudnieniem ekipy, może przekroczyć nawet 15 000,00 zł. Do tych kosztów należy także doliczyć wartość robót dodatkowych, w tym np. zakupu zbiornika na wodę deszczową lub wykopania studni wraz z pompą głębinową, co może znacznie podnieść powyższą kwotę. Oczywiście da się ją obniżyć, rezygnując z zatrudniania ekipy fachowców na rzecz pracy własnej, w tym przypadku jednak musisz zastanowić się, czy Twoje umiejętności będą wystarczające. Praca z hydrualiką jest bardzo wymagająca, gdyż wszelkie błędy mogą okazać się kosztowne, niż skorzystanie z usługi najlepszych fachowców w mieście.

Tak czy inaczej, prawidłowa eksplaotacja systemu nawadniania ogrodu z całą pewnością się opłaci. Moze znacznie zmniejszyć ryzyko wysychania i obumierania roślin, a przy tym także zwiększyć komfort pracy ogrodników. Liczy się jednak to, aby całą instalację zaplanować w jak najmniejszych szczegółach, a także cyklicznie konserwować poszczególne elementy i serwisować je w razie ich uszkodzeń.

FAQ:

1. Jak zrobić nawadnianie ogrodu?
   
   Aby zrobić nawodnienie w ogrodzie, należy zaplanować układ rur, sprawdzić ciśnienie w przyłączu wody, zamówić zraszacze oraz elektrozawory i obejmy czy trójniki. W kolejnym etapie trzeba wykopywać rowy pod rury, zamontować je w odpowiednich miejscach i połączyć ze sobą, po czym podłączyć zraszacze, a całość do ujścia wody.
   
   
2. System nawadniania ogrodu – zrobić samodzielnie czy z firmą?
   
   Nawodnienie do ogrodu to dość trudne zagadnienie, które wielu ogrodnikom spędza sen z powiek. Jak zrobić nawadnianie? Samodzielne wykonanie oznacza z reguły ogromne oszczędności, nawet rzędu kilku tysięcy złotych, z kolei skorzystanie z usług fachowców daje pewność prawidłowego montażu, lecz łączy się z wyższą ceną instalacji.
   
   
3. Co to jest nawadnianie kropelkowe?
   
   Nawadnianie ogrodu w postaci kroplekowej polega na dozowaniu pojedynczych kropel bezpośrednio na łodygę rośliny lub do korzeni. W ten sposób omija się zalewanie wodą delikatnych części roślin, np. kwiatów.